एक विचित्र आणि धक्कादायक घटना: प्रेयसीची हत्या करून खड्डा खोदताना हृदयविकाराने मृत्यू नमस्कार वाचक मित्रांनो! आज मी तुमच्याशी एक अशी घटना शेअर करणार आहे जी ऐकून तुम्हाला विश्वास बसणार नाही. ही कथा आहे अमेरिकेतील दक्षिण कॅरोलिनातील ट्रेंटन शहरातील, जिथे एका ६० वर्षीय माणसाने आपल्या ६५ वर्षीय प्रेयसीची हत्या केली आणि खड्डा खणून तिचे शव दफन […]
झेन कथा मराठीत – शांती
एक जुनी झेन कथा आहे. एकदा एक तरुण संन्यासी शांती च्या शोधात आपल्या गुरूंकडे गेला आणि म्हणाला, “मला आत्मज्ञानाची खूप ओढ आहे, पण माझे मन स्थिर होत नाही. मला शांती कशी मिळेल?” गुरू हसले आणि म्हणाले, “चल, माझ्यासोबत ये.” त्यांनी संन्यासीला एका नदीकाठावर नेलं. नदी खळखळ वाहत होती. गुरू म्हणाले, “ही नदी पाहा. ती कधी […]
अस्तित्व – सुहास शिरवळकर : कलाकाराच्या अस्तित्वाचा शोध!
काही दशकांपूर्वी जी उत्सुकता सुशिंच्या नवीन कादंबरीच्या प्रकाशित होताना त्यांच्या चाहत्यांना जाणवत असेल तशीच काही उत्सुकता मी अनुभवली जेव्हा “अस्तित्व” ही कादंबरी प्रकाशित होणार असे समजले! अर्थातच मी “अस्तित्व” कादंबरी मागवली. मुखपृष्ठ पाहताच लक्षात आलं की या कादंबरीचा संबंध कला आणि कात्यक्षेत्राशी असला पाहिजे. मी देखील या क्षेत्राशी निगडित असल्याने उत्सुकता शिगेला पोहोचली. कोणत्याही पुस्तकाच्या […]
अभंग वृत्त (लहान अभंग) – नियम आणि उदाहरणे
वृत्ताचे नाव – अभंग (लहान) वृत्त प्रकार – अक्षरवृत्त अक्षरांची विभागणी – प्रत्येक ओवीत (कडवे) दोन चरण आणि चार खंड असतात. प्रत्येक चरणात ८ अक्षरांचे दोन खंड असतात. यति – प्रत्येक खंडानंतर यति येऊ शकते. नियम – अभंग वृत्तात चरणात प्रत्येक खंडातील अक्षरांची विभागणी निश्चित असते. हे वृत्त यमकांना महत्व देणारे आहे. प्रत्येक चरणात ८-८ […]
अभंग वृत्त (मोठा अभंग) – नियम आणि उदाहरणे
वृत्ताचे नाव – अभंग (मोठा) वृत्त प्रकार – अक्षरवृत्त अक्षरांची विभागणी – प्रत्येक चरणात (ओवी अथवा कडवे) चार खंड असतात. पहिल्या तीन खंडांत ६ अक्षरे आणि शेवटच्या खंडात ४ अक्षरे. यति – प्रत्येक खंडानंतर यति येऊ शकते. नियम – अभंग वृत्तात चरणात प्रत्येक खंडातील अक्षरांची विभागणी निश्चित असते. हे वृत्त यमकांना महत्व देणारे आहे. एका […]
वारुणी वृत्त – नियम आणि उदाहरणे
वृत्ताचे नाव – वारुणी (व्योमगंगा) वृत्त प्रकार – अक्षरगणवृत्त (समवृत्त) वृत्त मात्रा संख्या – २८ वृत्त अक्षर संख्या – १६ गणांची विभागणी – र, त, म, य, र, ग (गा ल गा गा । गा ल गा गा । गा ल गा गा । गा ल गा गा) यति – विशिष्ट नियम नाही. सादर करताना […]
दास्तान – सुहास शिरवळकर – समालोचन
दास्तान.. रसिक आणि सीमा ची दास्तान! दास्तान एक फारसी शब्द आहे ज्याचा शब्दशः अर्थ मौखिक इतिहास असा आहे. असा इतिहास जो कुठे लिहून ठेवलेला नाही. ज्यांनी पहिला, अनुभवला त्यांनाच तो समजला! बाकीच्यांसाठी ती फक्त एक घटना असते. दास्तान म्हणजे आपल्या सगळ्यांच्या लाडक्या सुशिंची म्हणजेच सुहास शिरवळकर यांची आणखीन एक अजरामर कहाणी! आताशा मला सुशिंच्या कादंबरींना […]
जेजुरी गड आणि कडेपठार – भाग ३
जेजुरी गड आणि कडेपठार या शृंखलेतील मागील भागात आपण खंडोबाचे मंदिर ते कडेपठार या मार्गाबद्दल माहिती पाहिली. अर्थातच ती रोमांचक होतीच पण या पुढचा जो आमचा प्रवास घडला, जी यात्रा घडली आणि जे काही अनुभव आले ते आणखीन रोमांचक आहेत. कारण आतापर्यंत मी फक्त प्रवास, भौतिक वस्तू आणि त्यांच्याबद्दल माझे अध्यात्मिक आणि इतर विचार व्यक्त […]
जळलेला मोहर – वि स खांडेकर (कादंबरी विवेचन)
वि स खांडेकर यांची कादंबरी वाचणे म्हणजे शब्द – भावनांच्या शांत तळ्यात पाय ठेवून वाङ्मयीन आनंदाचे क्षितिज बघण्यासारखे आहे. जळलेला मोहर ही कादंबरी मांडणी आणि विषय यांच्या बाबतीत, वि स खांडेकर यांनी लिहिलेल्या कादंबरींपैकी अत्यंत वेगळी आहे. शरीर आणि शरीराची भूक हे प्राणिजगतातील अत्यंत नैसर्गिक आणि मूलभूत विषय आहेत. अर्थातच माणूस देखील यापासून स्वत:ला दूर […]
मनुस्मृति : भेसळ आणि संदर्भहीन दिशाभूल
आजपर्यंत जितके म्हणून धर्मग्रंथ लिहिले गेले त्यांच्यामध्ये या ना त्या कारणाने भेसळ होत गेली. ज्या त्या पिढीतील लोकांनी आपापल्या मतानुसार श्लोक वाढवले. या भेसळीतून महाभारत देखील सुटलेले नाही मग मनुस्मृति सारखा धर्मग्रंथ याला भेसळीला बळी पडला तर आश्चर्य ते काय? या भेसळीला सोप्या शब्दात “प्रक्षिप्त श्लोक” म्हणजेच बाहेरून आणलेले आणि बेमालूमपणे मिसळलेले श्लोक म्हणतात. प्रक्षेप […]