स्त्री झेन संन्यासी एशून साधारण ६० वर्षांच्या होत्या जेव्हा त्यांना जाणीव झाली की हा दिवस त्यांचा शेवटचा दिवस आहे, मृत्यू समिप आलेला आहे! त्यांनी आजूबाजूच्या झेन अनुयायांना सारणासाठी लाकडे गोळा करायला सांगितली. अनुयायी थोडे विचारात पडले पण नंतर त्यांनी लाकडे गोळा केली. हळुहळू चिता बनते. एशून त्या सरणावर जाऊन मध्यभागी बसतात आणि चिंता पेटवायला सांगतात. […]
Image by Basil Smith from Pixabay
केव्हा तरी पहाटे उलटून रात्र गेली.. सुरेश भटांची एक अप्रतिम आणि अत्यंत नाजूक गझल. या गझलेचे मला झालेले आकलन आणि रसग्रहण तुमच्यासमोर मांडत आहे.
दिल्ली च्या लालकिल्ल्यावर भगवा
२२ जुलै १७६० .. श्रीमंत सदाशिवराव भाऊ पेशवे दिल्लीत दाखल झाले, तीन दिवसात दिल्ली काबीज झाली आणि काहीच दिवसांनी म्हणजे १ ऑगस्ट १७६० रोजी दिल्लीच्या लाल किल्ल्यावर पहिल्यांदा भगवा फडकला! पार्श्वभूमी १७५९-६० चा काळ होता. रघुनाथराव पेशव्यांच्या नेतृत्वाखाली मराठ्यांचा भगवा अटकेपार फडकला होता. मराठ्यांचे साम्राज्य आपल्या शिखरावर होते. दिल्ली, पंजाब, वायव्य सरहद्दचा मुलुख मराठ्यांच्या अधिपत्याखाली […]
ही एक फार जूनी कथा आहे, एका माणसाला त्याच्या बायकोचे भूत दिसत असे. तर झालं असं की.. एक तरुण बायको आजारामुळे मरणासन्न झालेली होती. तिचे तिच्या नवऱ्यावर अतोनात प्रेम असते. जेव्हा तिला जाणीव होते की, मरण जवळ येऊन ठेपलेली असते तेव्हा ती नवऱ्याला सांगते, “माझे तुमच्यावर अतोनात प्रेम आहे. मला तुम्हाला सोडून जायचं नाहीये आणि तुम्ही देखील माझ्यापासून […]
Temple in the morning
अबीर गुलाल उधळीत रंग।नाथा घरी नाचे माझा सखा पांडुरंग॥ धृ ॥ उंबरठ्यासी कैसे शिवू आम्ही जातिहीन|रूप तुझे कैसे पाहू त्यात आम्ही लीन|पायरीशी होऊ दंग गावूनी अभंग॥ १ ॥ वाळवंटी गावू आम्ही वाळवंटी नाचू।चंद्रभागेच्या पाण्याने अंग अंग न्हाऊ।विठ्ठलाचे नाम घेऊ हो‌उनी निःसंग ॥ २॥ आषाढी-कार्तिकी भक्तजन येती।पंढरीच्या वाळवंटी संत गोळा होती।चोखा म्हणे नाम घेता भक्त होती दंग॥ ३॥ […]
ही कथा आहे खरं प्रेम आणि वरवर असणारे आकर्षण यांच्याबद्दल.. एका झेन मठात जवळजवळ २० पुरुष अनुयायी आणि एक एशून नावाची महिला अनुयायी, एका मोठ्या गुरूंच्याकडे झेन पंथाची आराधना करत होते, ध्यान करत होते. एशून एक सुंदर स्त्री होती, तरुण होती आणि डोक्यावरचे केस मुंडन करून आणि अगदी साधे कपडे परिधान करूनही ती आकर्षक दिसत […]
Man with lantern in hand, Image by Evgeni Tcherkasski from Pixabay
एकदा एक आंधळा माणूस दुपारी एका मित्राकडे भेटायला गेला. गप्पा मारता मारता रात्र झाली, अंधार पडला. आंधळा माणूस घरी जायला निघतो. आंधळा माणूस आणि त्याच्या मित्राच्या घराच्या मध्ये एक जंगल असते. हा माणूस घरी जायला निघणार तेवढ्यात त्याचा मित्र त्याला थांबवतो आणि म्हणतो “मित्रा अंधार पडलाय थांब जरा” असं म्हणून एक कागदी कंदील घेऊन येतो […]
एकदा झेन गुरू शिचिरी कोजुन, आपल्या घरी मंत्रोच्चारण करत बसलेले होते. एक चोर हातात तलवार घेऊन त्यांच्या घरात शिरतो आणि गुरूंना तलवार दाखवून धमकी देतो “सगळे पैसे काढा नाहीतर मी जीव घेईन” शिचिरी गुरू यत्किंचितही विचलित न होता उत्तर देतात “पैसे तिकडे कपाटात आहेत, तिकडून घे माझ्या मंत्रोच्चारात व्यत्यय आणू नकोस” चोर कपाटातून पैसे काढायला […]
Rock and Man , Image by Free-Photos from Pixabay
एक दगड फोडून आपले पोट भरणारा माणूस स्वतःच्या परिस्थितीवर अत्यंत दुःखी होता. त्याला सतत वाटत असे की आपण सामर्थ्यवान व्हावं. एकदा बाजारातून जात असताना तो एका धनाढ्य व्यापाऱ्याच्या दाराशी उभा राहतो. दारातून अनेक धनाढ्य आणि इतर मान मरातब असलेले लोक त्या व्यापाऱ्याला भेटायला येत जात होते. व्यापारी स्वतः सुंदर अशा बंगल्यात उंची कपडे घालून बसलेला […]
झेन गुरू बांकेई पंचक्रोशीत प्रसिद्ध होते. वेगवेगळ्या ठिकाणचे लोक त्यांच्या व्याख्यानाला येत असत. फक्त झेन पंथीयच नव्हे तर इतर पंथांचे लोक देखील त्यांचे व्याख्यान ऐकायला यायचे. याचे मुख्य कारण असे होते की गुरू बांकेई आपल्या व्याख्यानात झेन पंथाचे काहीही सांगत नसत. ते फक्त मनापासून जगण्याबद्दल उपदेश करत असत. त्यांची लोकप्रियता बघून निचिरेन पंथाचे एक गुरू […]
