क्वचितच कोणी मराठी माणूस असेल ज्याला “आभाळमाया” शीर्षक गीत माहित नाही. मंगेश कुळकर्णी यांचे अत्यंत हळुवार पण गभीर शब्द, अशोक पत्की यांचे मनाला भावणारे संगीत आणि सांजेच्या किरणांसारखे वाहून येणारे देवकी पंडित यांचे स्वर. हे गाणं ऐकताना एका वेगळ्याच विश्वास पाऊल ठेवल्यासारखं वाटतं. पण, गाण्यात या कवितेची सगळी कडवी घेतलेली नाहीत. या काव्याचे रसग्रहण मी […]
शब्द आणि त्यांचा इतिहास, हा एक अत्यंत रोचक आणि मनोरंजक छंद आहे. या छंदाची जोपासणी करताना कधी काय सापडेल याचा काही नेम नाही? यातच भारत इतिहास संशोधक मंडळातील काही कागदपत्रे वाचत असताना “चौधरी” या शब्दाच्या व्युत्पत्तिबद्दल माहिती समोर आली. वि. का. राजवाडे यांच्या एका लघुलेखात ही माहिती दिलेली आहे. अजूनही काही स्रोतांच्या मार्फत ही माहिती […]
आफ्रिकन चित्ता आणि भारतीय वाघ भारतात खरं तर पट्टेरी वाघ आणि बिबटे हेच जंगली मार्जार मानले जातात. पण पूर्वी भारतात चित्ते देखील होते हे कधीकधी आठवत नाही. गेले काही दिवस आफ्रिकेतून भारतात आणलेल्या चित्त्यांबद्दल भरपूर चर्चा सुरु आहे. माझ्या मते हे एक चांगले पाऊल आहे. माणसाच्या रक्तपिपासू छंदापायी हा उमदा प्राणी भारतातून विलुप्त झाला. भारतात […]
आजची लोकशाही.. थोडी पार्श्वभूमी आज पुन्हा एकदा आंतरराष्ट्रीय लोकशाही दिवस आलेला आहे. अनेक माध्यमांद्वारे लोक एकमेकांना शुभेच्छा देत आहेत. बघावं तिकडे लोकशाहीचा उदो उदो सुरु आहे. मी मात्र एका विचाराने त्रस्त आहे. तो मी मांडेनच. पण त्याच्या आधी थोडी पार्श्वभूमी स्पष्ट करणं गरजेचं आहे. सांप्रत काळात लोकशाहीला राज्यव्यवस्थेचा सर्वोत्तम मार्ग असे घोषित केलेले आहे. माझ्याही […]
अनेकांच्या आयुष्यात घडतात तशा अनपेक्षित, दुःखदायी घटना माझ्याही आयुष्यात घडलेल्या आहेत. आज ज्या माणसाशी बोललो तो अचानक हे जग सोडून गेल्याचं कळतं. मग अशा वेळी आपल्याला ‘काळ’ मुळातच समजलेला नाही याची प्रचिती येते. मनात विचार येतो “खरंच कुणाला आपल्याकडे किती वेळ आहे हे माहित असतं का?” काळापुढे आपलं काहीच चालत नाही.. आणि हा विचार सुरु […]
चित्र हजार शब्दांपेक्षा जास्त प्रभावी असते हे मी नवीन सांगण्याची गरज नाही. पण कधी कधी एखादा प्रसंग, मनाच्या कॅमेऱ्याच्या फ्रेममध्ये असा काही बसतो की विचारांची ढवळाढवळ सुरु होते. काही दिवसांपूर्वी फेरफटका मारण्यासाठी बाहेर पडलो. फिरत फिरत जंगली महाराज रस्त्यावर आलो. बालगंधर्व जवळील फुटपाथवर चालण्याची इच्छा झाली. त्यातल्या त्यात बरा भाग आहे चालण्यासाठी. आधीच काही फोटो, […]
आज २९ ऑगस्ट, इन्ग्रिड बर्गमन यांचा जन्मदिन आणि स्मृतिदिन सुद्धा. इन्ग्रिड बर्गमन मला आधीपासून माहित होतीच पण तिचा आणि माझा, माझ्या माहितीपेक्षा अधिक जवळचा संबंध आहे हे नंतर समजलं. माणिक गोडघाटे नावाच्या कवीने स्वतःसाठी “ग्रेस” हे टोपणनाव का निवडले? याबद्दल मला कायम कुतुहल वाटायचे. त्याचे उत्तर ग्रेसने एका मुलाखतीत दिले. की इन्ग्रिड बर्गमन यांचे वर्णन […]
विंचू चावला -पार्श्वभूमी खरं सांगायचं तर सर्वसामान्य मराठी माणसाला संत एकनाथ महाराज आणि त्यांची भारुडे हा अपरिचित विषय नाही. त्यातून “विंचू चावला” हे भारूड तर न माहित असणं अत्यंत विरळाच. पण हा माझा समज दुर्दैवाने दूर झाला, जेव्हा एका तरुणीने सांगितले की तिला हे माहीतच नव्हते की “विंचू चावला” हे एक अध्यात्मिक काव्य आहे. आणि […]
पहाटे उठल्या उठल्या आधी खिडकीतून बाहेर बघितलं, कुठेही ढग दिसत नव्हते! ताबडतोब आवरून बाहेर पडलो. कुठे ते बाहेर पडेपर्यंत निश्चित माहित नव्हतं. बाहेर पडताना प्रभात रोडच्या दिशेने जायचं मनात होतं पण बिल्डिंगबाहेर पाय पडताच, ते सरळ अलका टॉकीज चौकाकडे चालू लागले. आणि मनातल्या मनात एक Google Map तयार झाला. अलका चौक, डेक्कन, जंगली महाराज रस्ता […]
इतिहासाची पाने उलटताना कधीकधी अचानक धक्कादायक, अजब घटना आणि व्यक्ती समोर येतात. माणूस विचारात पडतो की असं कसं घडलं!? एलिझाबेथ बॅथरी चा (Elizabeth Bathory) जन्म, युरोपमधील हंगेरी मध्ये राजकीयदृष्ट्या एका प्रभावशाली कुटुंबात ७ ऑगस्ट १५६० साली झाला. तिचे काका पोलंड चे राजे आणि पुतण्या ट्रान्सिल्व्हानिया चा राजपुत्र. तिचा पती फेरेंक नाडासडी (Ferenc Nádasdy) हा सुद्धा […]